اگزما یک عارضه شایع پوستی است که می تواند کودکان و بزرگسالان را تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری با نام های اگزما آتوپیک، درماتیت آتوپیک و اگزما آلرژیک نیز شناخته می شود.
در صورت ابتلا به اگزما، پوست شما نمی تواند رطوبت را به خوبی در خود نگه دارد؛ بنابراین خشک شده و به راحتی تحریک و حساس می شود. این اتفاق مواد شیمیایی خاصی را در پوست آزاد می کند و باعث بدتر شدن حساسیت شده و تمایل شما به خاراندن را افزایش می دهد. خاراندن پوست، تنها باعث خارش بیشتر می شود و به این ترتیب یک چرخه معیوب به وجود می آید که می تواند وضعیت آزاردهنده ای باشد.
اگزما چه علائمی دارد؟
شایع ترین نوع اگزما شامل نواحی قرمز، خشک و خارش دار پوست است که بیشتر در چین های آرنج، پشت زانو، مچ دست و مچ پا دیده می شود. این علائم می توانند هم بزرگسالان و هم کودکان را تحت تأثیر قرار دهند. کودکان مبتلا به اگزما آتوپیک ممکن است در ناحیه صورت و گردن دچار درماتیت همراه با ترشح و کبره شوند.
در نوع دیگری از اگزما به نام دیسکوئیدی (سکه ای)، لکه های خارش دار به شکل سکه روی بازوها، پاها، سینه یا پشت شخص ایجاد می شود.
علت اگزما چیست؟
علت دقیق اگزما هنوز ناشناخته است، اما به نظر می رسد که زمینه ارثی در ابتلا به آن نقش دارد. اگر به اگزما آتوپیک دچار هستید، ممکن است به سایر بیماری های آلرژیک مانند تب یونجه یا آسم نیز مبتلا باشید.
عوامل محرک اگزما
عوامل تحریک کننده شرایطی هستند که می توانند باعث وخامت علائم اگزما شوند. برخی از این موارد شایع آن عبارتند از:
- مواد شیمیایی، رنگ های مصنوعی، نگهدارنده ها، عطرها یا صابون
- ماسه، فرش، پارچه های پشمی یا زبر
- عفونت های ویروسی
- گرما
- استرس
این عوامل ممکن است برای هر شخص متفاوت باشند، بنابراین همه موارد ذکر شده روی تمامی بیماران مبتلا به اگزما اثر نمی گذارند. شناسایی عوامل تشدید کننده به شما در کنترل اگزما کمک خواهد کرد.
اگزما چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک با صحبت کردن و معاینه کردن شما، اگزما را تشخیص می دهد. همچنین ممکن است برای تشخیص و راهنمایی در مورد درمان، انجام تست های آلرژی را توصیه کند. همچنین به شما کمک خواهد کرد تا عوامل تشدیدکننده اگزما را شناسایی کنید.
اگزما چگونه درمان می شود؟
اگزما درمان قطعی ندارد اما قابل کنترل است. متداول ترین درمان تجویزی توسط پزشک، کرم های استروئیدی است که ممکن است در طول دوره های شعله ور شدن عارضه تجویز شود.
در ادامه، به چند نکته و توصیه کلی برای کنترل اگزما می پردازیم:
- برای محافظت از پوست، حداقل دو بار در روز از مرطوب کننده یا نرم کننده استفاده کنید، حتی در دوره هایی که اگزما تحت کنترل است و علائمی ندارد. مرطوب کننده های غلیظ برای این منظور مناسب تر هستند.
- پانسمان مرطوب می تواند به خنک کردن، محافظت و آبرسانی مجدد پوست کمک کند.
- برای درمان اگزما در زمان عود کردن از پمادها یا کرم هایی که پزشک تجویز کرده است استفاده کنید. ممکن است به صورت دوره ای، به کرم های استروئیدی نیز نیاز پیدا کنید.
- پزشک برای نواحی صورت، زیربغل و کشاله ران، استروئیدهای ضعیف و برای سایر نواحی، استروئیدهای قوی تر تجویز می کند. تا زمانی که این کرم ها را طبق دستور پزشک استفاده کنید، مشکلی پیش نمی آید؛ زیرا عوارض جانبی آنها در کودکان و بزرگسالان نادر بوده و جای نگرانی ندارد.
- برای کنترل خارش از آنتی هیستامین ها و کمپرس سرد روی ناحیه آسیب دیده و استفاده کرده و پوست خود را نخارانید. گاهی اوقات پزشک برای کنترل خارش، کرم های استروئیدی را با شدت کمتری نسبت به زمان عود اگزما تجویز می کند.
- برای کنترل عفونت نیز بایستی طبق دستور پزشک، آنتی بیوتیک مصرف کرد.
بیشتر بخوانید: بهترین پماد درمان مولوسکوم کونتاژیوزوم
بعضی از متخصصان پوست برای موارد شدید اگزما ممکن است از نور ماورای بنفش (PUVA) و برخی داروهای خوراکی قوی برای کاهش التهاب استفاده کنند. همچنین، اگزما ممکن است با بالا رفتن سن بهبود یابد.
مطلب مرتبط: شایع ترین علل لکه های قرمز روی پوست
چگونه می توان از عود کردن اگزما پیشگیری کرد؟
پزشک پس از شناسایی عوامل محرک اگزما، می تواند به شما در ایجاد یک «برنامه کنترل اگزما» کمک کند. این برنامه در واقع راهنمای شخصی و فهرستی برای مدیریت این عارضه و جلوگیری از عود کردن آن است.
برخی از توصیه های احتمالی پزشک شما عبارتند از:
- رطوبت رسانی روزانه، حتی زمانی که پوست شما سالم است. همچنین از هرگونه افزودنی شیمیایی در مرطوب کننده ها که ممکن است باعث عود کردن اگزمای شما شود، اجتناب کنید.
- شناسایی و اجتناب از عوامل محرک اگزما
- اجتناب از مواردی که می توانند به پوست شما آسیب برسانند یا آن را خشک کنند، مانند صابون
- داغ نبودن آب حمام
- شستن کلر استخر بلافاصله بعد از شنا
- اجتناب از گرمای بیش از حد
- استفاده نکردن از لباس های پشمی به صورت مستقیم روی پوست
